آمریکا علیه دلار؟!(یادداشت میهمان)

 

شاید تیتر این مطلب تعجب‌برانگیز باشد اما واقعیت است:
1-رهبر معظم انقلاب در دیدار هفته گذشته ولادیمیر پوتین«تحریم‌های آمریکا را یک نقطه ‌اشتراک بسیار قوی برای انجام مبادلات و معاملات اقتصادی خارج از چارچوب دلار» دانستند. ایشان همکاری ایران و روسیه در سوریه را یک نمونه از«مهار آمریکا» برشمردند و تاکید کردند «‌همین ایستادگی و موفقیت‌های جمهوری اسلامی یک نمونه موفق دیگر مهار آمریکاست و همکاری‌های ایران و روسیه در مسائل جهانی می‌تواند آمریکا را مهار کند». با تبیین و تحلیل این سخنان رهبری در می‌یابیم که مواضع ایشان ناظر بر واقعیت‌های منطقه و صحنه بین‌المللی و بیانگر «عمق نگاه راهبردی» ایشان به مسائل آینده جهان و منطقه است.
2-آمريکايي‌ها در موقعيت دشواري قرار گرفته‌اند و مجبورند علی‌رغم هزینه‌های ديپلماتيک زياد‌، از اجراي «سیاست به صفر رساندن صادرات نفت ایران» عقب نشيني کنند چرا که می‌دانند زمانی در اجرای این سیاست موفق خواهند شد که بتوانند خبر بستن شدن تنگه هرمز را در روزنامه هاي صبح بخوانند، بدون آنکه نگران افزايش بهاي سوخت خودروهاي خود در بعدازظهر باشند!، تا جايي‌‌که باب وودوارد نويسنده آمريکايي کتابِ «ترس» اذعان مي‌کند «شکست و عصبانيت ويژگي اين روزهاي کاخ سفيد است». به دلیل همین آمریکا اعلام کرد راهکارهای لازم براي معافيت کشورها از مجازاتها را در پيش می‌گيرد!.
3- تجربه موفق ايران در مقاومت و دور زدن تحريم هاي قبلی، مخالفت کشورهای مختلف با تحریم‌های جدید، تحریم دیگر کشورها از سوی آمریکا... و نهایتا به وجود آمدن«عزم لازم برای ایستادگی در برابر سیاستهای تحریمی آمریکا در جهان»، موجب شده تا تیغ «سلاح تحريم آمریکا» کندتر از هر زمان دیگری شود. انديشکده‌های آمریکایی شوراي آتلانتيک، هريتيج و مرکز مطالعات راهبردي و بين الملل در گزارش‌های جداگانه‌ای اعلام کرده‌اند «ملاحظات پيچيده اقتصادی و ژئوپليتيکي پيش بيني در‌باره اثر بخش بودن تحریم‌ها را به شدت دشوار کرده و توئيت‌هاي ترامپ در‌باره شديدترين تحريم‌های تاريخ عليه ايران فقط یک جنگ روانی است». دیوید فریدمن سفیر آمریکا در تل‌آویو هم در پاسخ به سؤال خبرگزاری اسرائیل هیوم می‌گوید «من پیغمبر نیستم که آینده تحریم‌ها را پیش‌بینی کنم»! لذا استفاده بيش از حد امريکا از تحريم‌ها عليه بیش از بیست کشور جهان سبب شده تا این کشورها به فکر تشکيل«بلوک اقتصادي–سیاسی» جدیدی بیفتند که می‌تواند در روابط بین‌الملل سرآغازي بر سقوط نظام سلطه باشد.کما اينکه شواهد حرکت به اين سمت آشکار شده است.کارشناسان بین‌المللی هشدار داده‌اند«تحريم‌های آمریکا سبب ايجاد «اکوسيستمي از بازيگران تحت تحريم» شده که مي‌توانند براساس«سياست‌هاي مستقل» و«منافع مشترک» تحريم‌ها را ناکارآمد کنند».روسیه الیوم هم می‌نویسد «در آينده نزديک کشورهای تحریم شده در نخستين و سريع‌ترين اقدام با جايگزين کردن پول ملي در تعاملات تجاري خود، دلار را کنار خواهند گذاشت».
4-نکته مهم این است که در بلوک اقتصادی جدید از کشوری شیعه مثل ایران تا کشورهای سنی مثل ترکیه و تا دیگر کشورهای غیرمسلمان مثل چین و روسیه حضور دارند و دیگر فضاسازی‌های رسانه‌ای به آمریکا این اجازه را نمی‌دهد تا جمهوری اسلامی را به تشکیل هلال شیعه متهم کند و ناتو عربي تشکیل دهد!. موضوعی که موجب ناخرسندی آمریکا شده اين است که پاکستان در دوره نخست‌وزیری عمران خان به مخالف آمريکا تبدیل و به همراه مالزی و اندونزی از اردوگاه عربستان خارج و در کنار جمهوری اسلامی قرار گرفته است.
5-هرچند امريکايي‌ها با ‌اشاره به قدمت صدساله دلار درصدد القاء خطرناک بودن کنار گذاشتن دلار هستند اما اولا ارزش فعلی دلار، خود مبالغه‌آميز است و از پشتوانه مالي شناخته شده‌اي مثل طلا يا ديگر فلزات گرانبها برخوردار نيست. ثانيا باتوجه به باز بودن درهاي تجارت جهاني، با گسترده شدن دايره جبهه«جنگ عليه دلار»، قرباني اصلي خود دلار است. ثالثا مخالفت با سياست تحريمي در داخل خود امريکا نيز به چالشي اساسي براي دلار تبديل شده است. از يک‌سو فدرال رزور امريکا در گزارش خود هشدار داده «شرکت‌هاي جهان به خاطر پيش‌بيني تنش‌هاي تجاري بين‌المللي ناشي از تحريم‌هاي امريکا، سرمايه‌گذاري در اين کشور را کاهش داده‌اند» و ازسوي ديگر بيش از شصت اتحاديه صنعتي–تجاري امريکا از تشکيل ائتلافي براي مقابله با سياست تحريمي امريکا خبر دادند». قبلا نيز يکي از دستياران ارشد ترامپ از تشکيل هسته مقاومت در مقابل سياستهاي رئيس‌جمهور امريکا خبر داده بود. لذا زمان تغيير نظام‌های ديگر بوسيله تحریم و دلار سپري شده، به طوري که آمریکا پس از هفت سال مداخله نظامي خونين در سوریه و هزينه ميلياردها دلار نتوانست در سیاست براندازي نظام سوريه موفق شود و اکنون دست از پا درازتر در حال ترک نه تنها سوریه بلکه منطقه است.
6- بلوک اقتصادی–سیاسی جدید می‌تواند اولا روابط تجاری کشورهای عضو را با حذف کامل دلار تسریع و نقش دلار را در اقتصاد جهانی به چالش بکشاند. ثانیا کشورهای عضو می‌توانند در اقدامی هماهنگ تمام دارایی‌های خود را از بانک‌های آمریکا و غرب خارج و در کشورهای خود و یکدیگر سرمایه‌گذاری کنند که در اولین اقدام روسیه در حال خارج کردن ذخایر طلای خود از آمریکاست.این اقدام علاوه ‌بر تاثیرات شگفتی که بر اقتصاد کشورهای عضو می‌گذارد، می‌تواند با ایجاد چالش در اقتصاد آمریکا و کشورهای غربی مانع از آن شود تا این کشورها با بلوکه کردن اموال دیگر کشورها، اعمال تحریم و فشار کنند. ثالثا در چنین وضعیتی می‌توان اروپایی‌ها را نیز مجبور به معاملات تجاري با خود حداقل با يورو کرد که به سقوط تسلط دلار نیز کمک فراوانی خواهد کرد. رابعا این بلوک جدید می‌تواند با پیمان‌های دوجانبه و چندجانبه پولی به حذف کامل دلار از تجارت بین کشورهای عضو کمک کند. خامسا بلوک اقتصادی–سیاسی جدید می‌تواند با گسترش سازمانهایی مثل همکاری‌های شانگهاي تشکیل شود و یا می‌تواند به کمک آنها مقابل دلار بایستد.
7-جمهوری اسلامی با تجربه ایجاد بلوک دفاعی-نظامی در منطقه با محوریت جریان مقاومت و شکست تروریستهاي آمریکايي، می‌تواند در تشکیل بلوک اقتصادی–سیاسی جدید نقش محوری و اساسی ایفا کند، به شرط اینکه دولت با کنار گذاشتن سیاست انفعال، سیاست مقاومت را در مقابل آمریکا در پیش گیرد و با ناامیدی از اروپایی‌ها و فعال کردن تمام ظرفیت‌های دیپلماتیک خود، درک کند «تعامل با جهان» فقط به معنی رابطه با آمریکا و چند کشور اروپایی نیست!. متاسفانه باتوجه به اینکه حذف دلار به عنوان ارز واسط، تکليف برنامه ششم بوده است و60 درصد تجارت ما با کشورهاي ديگر مي‌تواند با پيمان دوجانبه پولي شکل بگيرد، ایران هنوز بطور عملی با هيچ کشوري پيمان دوجانبه پولي ندارد!؟ درحالی که چين و روسیه اکنون با حدود35 کشور جهان موافقتنامه پولي دوجانبه دارند و در ديدار چندروز قبل شی‌جین پینگ با پوتين در مسکو دو طرف اعلام کردند در معاملات با همه کشورهاي خاورميانه، آفريقا، آسيا و آمريکاي لاتين از پول ملی استفاده خواهند کرد. برخلاف ادعای آقای ظریف که معتقد است «دنیا آمادگی ندارد مقابل سیاستهای آمریکا بایستد» باید گفت این واقعیت صحنه بین‌المللی است که «آمریکا علیه جهان و جهان علیه دلار» قیام کرده است و «اجماع‌سازی علیه آمریکا و دلار» می‌تواند مانع مهم و پایداری در مسیر «اجماع‌سازی علیه جمهوری اسلامی» باشد. متاسفانه دولت و وزارت خارجه به جای پیگیری این موضوع مهم، به دنبال تصویب FATF هستند که بر خلاف فضاسازی‌ها، موجب خواهد شد علاوه‌بر اروپا، دیگر کشورها هم نتوانند با ایران داد و ستد کنند!. آنگونه که رهبرمعظم انقلاب هشدار دادند«پيوستن به کنوانسيون‌هايي که ما از عمق آنها بي اطلاع هستيم ضرورت ندارد».
8-همان‌گونه که با پیروزی انقلاب اسلامی هیبت ابرقدرتی آمريکا در جهان فرو ریخت، اکنون می‌توانیم شاهد فرو ریختن«سلطه دلار» باشیم.این یک ادعای خوشبینانه نیست بلکه یک واقعیت است زیرا تنفر از سیاست‌های آمريکا به شدت نه تنها در منطقه غرب آسیا و کشورهاي اسلامي بلکه در سراسر جهان در حال تشدید شدن است و قبل از بروز هرگونه تغييری در کشور دیگری، طوفان خشم جهاني علیه دلار شايد منجر به تغییر در نظام خود آمریکا شود. حتی بسياري از سياستمداران اروپايي هم علی‌رغم مقاومت سرانشان در مقابل ائتلاف‌های ضدآمریکایی، به اين نتيجه رسيدند که منافع کشورهاي‌شان مقاومت در برابر تحریم‌های آمريکاست. ولفگانگ ايشينگر ديپلمات کهنه‌کار آلماني و سفیرسابق این کشور در آمریکا که رياست کنفرانس امنيتي مونيخ را برعهده ‌دارد در آستانه انتشار کتابش باعنوان‹‹جهان در خطر» در مصاحبه با رويترز تاکید کرد«با سیاست‌های آمريکا، ضرورت فاصله گرفتن از آمريکا بيشتر احساس می‌شود و قدرت گرفتن هرچه بيشتر ائتلاف‌هاي ضد‌آمريکايي و سوق يافتن کشورها به سوي ائتلاف ايران، روسيه و چين بيشتر شده است». وزیر کشور و معاون نخست‌وزیر ایتالیا هم با هشدار در‌باره زیان‌های تحریم‌ها، در شبکه آرتی اعلام کرد «تحریم‌ها فاقد منطق است و برای تغییر این سیاست به تلاشهای خود ادامه می‌دهم». این همان سخن رهبری در نوشهر است که فرمودند «تحلیل‌گران سیاسی و هوشمندان عالم از اینکه ایران قدرت‌های جهانی را ناکام گذاشته، شگفت زده‌اند و به این واقعیت اذعان می‌کنند» لذا باید«سياست نخست آمريکا» را شکست خورده تلقی کرد و باور داشت نه تنها جهان بلکه خود آمریکا هم ناخواسته علیه دلار قیام کرده و زمان «مهار آمریکا» با «سقوط دلار» فرا رسیده است!
دکتر محمدحسین محترم

 

جنگ روایت‌ها از پوشک تا موشک (یادداشت روز)

  سال 2001 اندیشکده آمریکایی رند کتابی پژوهشی با عنوان «شبکه‌ها و جنگ‌های شبکه‌ای» منتشر کرد. جان آرکیولا و دیوید رونفلد در این پژوهش 380 صفحه‌ای، جمله‌ای طلایی دارند که گذشت زمان ارزش و اعتبار آن را بیش از پیش روشن کرده است. آنان می‌نویسند؛ «در جنگ‌های فردا برنده کسی نیست که بزرگ‌ترین بمب‌ها را دارد، کسی است که بهترین روایت را دارد.»

اهمیت و عمق این نظر را می‌توان در نظرات متفکران قرن‌ها پیش هم جست. حدود 2500 سال پیش فرمانده‌ای نظامی در چین باستان، تجارب و تفکرات نظامی خود را روی ورق‌های نازک چوب به رشته تحریر درآورد و کتاب خود را «شیوه‌های جنگی» یا «روش‌های به‌کارگیری نیروها» نام نهاد. «سان تزو» به شکلی عجیب و افسانه‌وار، پس از فتوحات بزرگ، به‌طور خودخواسته ناپدید شد اما کتاب وی، او را به یکی از مشهورترین چهره‌های تاریخ مبدل کرد. کتاب از چنان قوتی برخوردار بود که فرمانروایان چینی 13 قرن آن را به‌صورت محرمانه و نسل به نسل حفظ کردند تا آنکه بالاخره ژاپنی‌ها موفق شدند در قرن هشتم میلادی نسخه‌ای از آن را به دست آورده و به کشور خود منتقل کنند. 300 سال پیش کتاب به فرانسوی ترجمه و وارد اروپا شد و «هنر جنگ» نام گرفت. این کتاب اکنون نه تنها در آکادمی‌های نظامی بلکه توسط شرکت‌های تجاری و بازاریابی‌ها نیز مطالعه و تدریس شده و از آموزه‌های عمیق آن بهره‌برداری می‌شود.
تزو در کتاب خود بر عملیات روانی تاکید بسیاری دارد و بزرگ‌ترین پیروزی را آن می‌داند که بدون جنگ به دست آید. مفهومی که اینک تحت عنوان «پیروزی بدون جنگ»
(Winning Without Fighting) مورد توجه محافل دانشگاهی، رسانه‌ای، نظامی و دولت‌هاست. دنیای امروز خالی از جنگ و بمب نیست و هر کشوری برای تضمین امنیت و حتی بقای خود نیاز به بمب و موشک دارد اما در سطحی بالاتر از جنگ بمب‌ها و موشک‌ها، جنگ روایت‌ها در جریان است.
روایت غلط، مغرضانه و موذیانه غرب از توان موشکی جمهوری اسلامی یک نمونه از جنگ روایت‌هاست. در حالی که توان موشکی جمهوری اسلامی برای دفاع از تمامیت ارضی و امنیت ملی کشور و مردم است، غرب آن را تهدیدآمیز معرفی می‌کند و می‌گوید عامل مشکلات اقتصادی شما ملت همین موشک‌ها هستند و اگر کنار گذاشته شوند، اقتصادتان سامان می‌یابد! و یا در لشکر مزدوران سایبری این مضمون را کوک کردند که کشوری که در کار پوشک مانده را چه به موشک! حال آنکه کمبود مقطعی و مصنوعی پوشک کار همان کسانی بود که اگر به طور مستقیم پیاده نظام جنگ اقتصادی دشمن نباشند، در خوش‌بینانه‌ترین ارزیابی، حرص و طمع ناشی از لیبرالیسم اقتصادی و اصالت سود، آنان را به محتکرانی حقیر تبدیل کرده که به پوشک کودکان نیز رحم نمی‌کنند.
سوء مدیریت‌ها، تقدم منافع فردی و جناحی به منافع ملی و جامعه، فرصت‌طلبی رانت‌خواران و جنگ اقتصادی دشمن دست به دست یکدیگر داده‌اند و آشفتگی فعلی را رقم زده‌اند. اما وخیم‌تر و خطرناک‌تر از وضعیت اقتصادی، حال و روز افکار عمومی است که تقریباً بی‌پناه و دفاع، تحت شدیدترین و سهمگین‌ترین جنگ روانی و بمباران دشمن قرار دارند. جنگ روانی و رسانه‌ای دشمن علیه ملت ایران اگرچه از هر ابزاری که در دسترس آن باشد بهره می‌گیرد اما به دلایل مختلف جنگ امروز «اینترنت پایه» است. تنوع، جذابیت و قابلیت‌های گوناگون فضای مجازی آن را به ابزار اصلی این جنگ تبدیل کرده است. این ابزار نسبت به اغلب ابزارهای دیگر عملیات روانی، هزینه‌ای فوق‌العاده اندک دارد و مخاطبین بیشتری را درگیر می‌کند و 24 ساعته است. اغلب افراد آخرین چیزی که پیش از به خواب رفتن می‌بینند صفحه گوشی خود است و وقتی بیدار می‌شوند هم اولین چیزی که به آن سر می‌زنند باز هم گوشی است. وجود چیزی حدود بین 40 تا 50 میلیون گوشی هوشمند، هر فرد ایرانی را به یک هدف سهل‌الوصول و کاملاً در دسترس در جنگ روانی تبدیل کرده است. برای فهم بهتر این قضیه کافی  است در ذهن خود اطرافیانتان را مرور کنید. چند نفر از آنها گوشی هوشمند ندارند؟!
ما اینک در دنیایی به سر می‌بریم که پنج شرکت نخست آن (اپل، آلفابت -مالک گوگل- آمازون، مایکروسافت و فیس‌بوک) از نظر ارزش و قدرت مالی در حوزه تکنولوژی و فناوری اطلاعات فعالیت می‌کنند. جارن لانییِر نویسندۀ حوزۀ فلسفۀ کامپیوتر و محقق ارشد شرکت مایکروسافت که به او لقب «پدر واقعیت مجازی» داده‌اند درباره نحوه تعامل غول‌های اقتصادی دنیا با مشتریان خود چنین می‌گوید؛ «جاسوسی را عمدتاً از طریق دستگاه‌های شخصی متصل -به‌خصوص گوشی‌های هوشمند- انجام می‌دهند، دستگاه‌هایی که مردم عملاً به بخشی از بدنشان تبدیل کرده‌اند. داده‌هایی در مورد ارتباطات، علاقه‌ها، حرکت‌ها، مخاطبان، واکنش‌های احساسی به شرایط، حالت‌های چهره، خریدها، علایم حیاتی و... گردآوری می‌شود: داده‌هایی که حجم و تنوعشان دائماً در حال افزایش است.» در چنین دنیایی بسیار ساده‌لوحانه است اگر گمان کنیم افسران اطلاعاتی در سیا و موساد، پنتاگون و وزارت خارجه آمریکا به راحتی این فرصت طلایی را از دست می‌دهند. نباید فراموش کرد فضای مجازی فرزند ارتش آمریکاست.
کشورهای غربی با سیطره بر غول‌های رسانه‌ای، این افسانه را در کل دنیا رواج داده‌اند که اینترنت و فضای مجازی یعنی ارتباط بدون مرز و حصر. کسی نمی‌تواند آن را محدود و کنترل کند و هرکس چنین افکاری در سر دارد، یک دیکتاتور ضد آزادی بیان و گردش اطلاعات است که از توهم امکان محدود کردن فضای مجازی رنج می‌برد. اما همین غول‌های رسانه‌ای به تازگی صدها حساب کاربران ایرانی را حذف کردند. چرا؟ چون این کاربران رژیم صهیونیستی و ارزش‌های غربی را به چالش می‌کشیدند. پایبندی به «گردش آزاد اطلاعات» ادعای طنزآمیزی است. اطلاعات تا جایی می‌توانند آزادانه گردش کنند که به خط قرمزهای غرب نزدیک نشوند و‌ الا بدون هیچ تعارف و تعللی باید پایشان را قلم کرد و ریشه‌شان را از بیخ کَند!
حدود نیم قرن طول کشید تا سازمان سیا و وزارت خارجه آمریکا اسناد مربوط به کودتای 28 مرداد را منتشر کنند و علی‌رغم گذشت
65 سال از «عملیات آژاکس»، هنوز هم همه اسناد آن از آرشیو محرمانه خارج نشده است. انگلیسی‌ها هم که روحیه محافظه‌کاری بیشتری دارند تا کنون هیچ سندی از ابعاد این ماجرا منتشر نکرده‌اند. آثار و شواهد عملیات روانی و رسانه‌ای دشمن علیه مردم ایران مشهود و ملموس است اما ابعاد این عملیات گسترده و پیچیده را مدیران ارشدی در سیا، موساد و ام ای6 می‌دانند و شاید یک قرن دیگر، گوشه‌هایی از آن افشا شود.
ریشه هشدار رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره جنگ رسانه‌ای و روانی دشمن علیه ملت در چنین واقعیاتی نهفته است. ایشان هفته گذشته در دیدار اعضای مجلس خبرگان فرمودند؛ «امروز جنگ ما کجا است؟ خب گفته می‌شود جنگ اقتصادی، درست هم هست. دشمن یک جنگ اقتصادی همه‌جانبه‌ای را علیه ما شروع کرده. اتاق جنگ هم دارند، با دقّت هم دارند بررسی می‌کنند، مأمور دارند و دائم در حال تحرّکند؛ در این تردیدی نیست، یک چنین جنگی ما داریم، لکن یک جنگ دیگری هم هست که از آن جنگ، خیلی اوقات غفلت داریم؛ اهمیت آن جنگ، کمتر از جنگ اقتصادی نیست، بلکه گاهی زمینه‌ساز تأثیر جنگ اقتصادی است؛ آن جنگ چیست؟ آن جنگ، جنگ رسانه‌ای، جنگ فضاسازی عمومی، جنگ تبلیغاتی است؛ خیلی مهم است... در این جنگ دوم، در این عرصه‌ دوم، شدت فعالیت دشمن و تحرک دشمن زیاد شده، چند برابر شده؛ ما نباید از این جنگ غفلت کنیم.»
تسلط حریف بر ابزارهای رسانه‌ای و برخورداری آن از تجربه و توان فنی و تکنیکی بالا، نباید ما را دچار رعب و به دنبال آن انفعال کند. ما در این میدان نه تنها می‌توانیم پدافندی موثر داشته باشیم و افکار عمومی خود را از بمباران سهمگین دشمن در امان بداریم بلکه قادریم دست به عملیات تهاجمی زده و حریف را در موضع دفاعی قرار دهیم. یکی از سرفصل‌های جذاب کتاب «هنر جنگ» درباره چگونگی مقابله با دشمنی است که از نفرات و تجهیزاتی بسیار بیشتر نسبت به نیروی خودی برخوردار است. سان تزو «جنگ نامتقارن» را پیشنهاد می‌کند و شیوه آن را تشریح می‌کند. خود وی در میدان عملی جنگ نیز از این شیوه بهره گرفت و پیروز شد. ما نیز در بعد نظامی با استفاده از همین روش، قدرت خود را به اثبات رسانده‌ایم. عدم تقارن کمیت و کیفیت این جنگ رسانه‌ای، فقط تهدید نیست. می‌تواند کلید پیروزی هم باشد.

 محمد صرفی

سندی قرآنی بر حقانیت امیرالمؤمنین

 

پیامبر(ص) اولین بار کجا جمله «مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ، فَعَلِىٌّ مَوْلاهُ» را برای اصحاب فرمودند؟

سائلى وارد مسجد رسول خدا (ص) شد و از مردم درخواست کمک کرد، کسى چیزى به او نداد. حضرت على (ع) در حالى که به نماز مشغول بود، در حال رکوع، انگشتر خود را به سائل بخشید. در تکریم این بخشش، آیه‌ای نازل شد...

خبرگزاری فارس- گروه فعالیت‌های قرآنی: سائلى وارد مسجد رسول خدا صلى الله علیه و آله شد و از مردم درخواست کمک کرد. کسى چیزى به او نداد. حضرت على علیه‌السلام در حالى که به نماز مشغول بود، در حال رکوع، انگشتر خود را به سائل بخشید. در تکریم این بخشش، این آیه نازل شد:

«إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ ءَامَنُواْ الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَوةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکَوةَ وَهُمْ رَکِعُونَ»(سوره مائده آیه ۵۵)

ترجمه

ولىّ و سرپرست شما، تنها خداوند و پیامبرش و مؤمنانى هستند که نماز را برپا مى‏‌دارند و در حال رکوع، زکات مى‏‌دهند.

 

ماجراى فوق را ده نفر از اصحاب پیامبر مانند ابن عباس، عمّار یاسر، جابربن عبداللّه، ابوذر، اَنس‏بن مالک، بلال و... نقل کرده‌‏اند و شیعه و سنّى در این شأن نزول، توافق دارند. (الغدیر، ج‏2، ص‏52)، (احقاق‏‌الحقّ، ج‏2، ص‏400) و (کنزالعمّال، ج‏6، ص‏391)

عمّار یاسر مى‏‌گوید: پس از انفاق انگشتر در نماز و نزول آیه بود که رسول‏ خدا صلى الله علیه وآله فرمود: «مَن کنتُ مولاه فعلىّ مولاه». (تفسیر المیزان)

پیامبر اکرم‏ صلى الله علیه و آله در غدیرخم، براى بیان مقام حضرت على علیه السلام این آیه را تلاوت فرمود. (تفسیر صافی) و خود على علیه‌السلام نیز براى حقّانیّت خویش، بارها این آیه را مى‏‌خواند. (تفسیر المیزان) ابوذر که خود شاهد ماجرا بوده است، در مسجد‌الحرام براى مردم داستان فوق را نقل مى‏‌کرد. (تفسیر مجمع‌البیان)

کلمه‏ «ولىّ» در این آیه، به معناى دوست و یاور نیست، چون دوستى و یارى مربوط به همه مسلمانان است، نه آنان که در حال رکوع انفاق مى‏‌کنند.

امام صادق‏ علیه السلام فرمودند: منظور از «الّذین آمنوا...»، على‏ علیه‌السلام و اولاد او، ائمّه‏ علیهم‌السلام تا روز قیامت هستند. پس هرکس از اولاد او به جایگاه امامت رسید با این ویژگى مثل اوست، آنان صدقه مى‏‌دهند در حال رکوع. (کافى، ج‏1، ص 288)

مرحوم فیض کاشانى در کتاب نوادر، حدیثى را نقل مى‏‌کند که بر اساس آن سایر امامان معصوم نیز در حال نماز و رکوع به فقرا صدقه داده‏‌اند که این عمل با جمع بودن کلمات «یقیمون، یؤتون، الراکعون» سازگارتر است.

امام باقر علیه‌السلام فرمود: خداوند پیامبرش را دستور داد که ولایت على‏‌ علیه‌السلام را مطرح کند و این آیه را نازل کرد. (تفسیر نورالثقلین) و (کافى، ج‏1، ص‏281)

بهترین معرّفى آن است که اوصاف و خصوصیّات کسى گفته شود و مخاطبان، خودشان مصداق آن را پیدا کنند. (آیه بدون نام بردن از على‏ علیه‌السلام، اوصاف و افعال او را برشمرده است)

امام صادق علیه‌السلام فرمود: على علیه‌السلام هزاران شاهد در غدیر خم داشت، ولى نتوانست حقّ خود را بگیرد، در حالى که اگر یک مسلمان دو شاهد داشته باشد، حقّ خود را مى‏‌گیرد! (تفسیر نورالثقلین)

ولایت فقیه در راستاى ولایت امام معصوم است. در مقبوله‏ عمربن حنظله از امام صادق‏ علیه‌السلام مى‏‌خوانیم: بنگرید به آن کس که حدیث ما را روایت کند و در حلال و حرام ما نظر کند و احکام ما را بشناسد. پس به حکومت او راضى باشید که من او را بر شما حاکم قرار دادم. «فانّى قد جعلته علیکم حاکماً...». (کافى، ج‏1، ص‏67)

پیام‌های آیه

اسلام، هم دین ولایت است و هم دین برائت. هم جاذبه دارد و هم دافعه. آیات قبل، از پذیرش ولایت یهود و نصارى نهى کرد، این آیه مى‏‌فرماید: خدا و رسول و کسى را که در رکوع انگشتر داد، ولىّ خود قرار دهید. «یا ایّها الّذین آمنوا لا تتّخذوا... انّما ولیّکم اللَّه...»

از اینکه به جاى «اولیائکم»، «ولیّکم» آمده ممکن است استفاده شود که روح ولایت پیامبر و على‏‌ علیهما‌السلام، شعاع ولایت الهى است. «ولیّکم»

معمولاً در قرآن، نماز و زکات در کنار هم مطرح شده است، ولى در این آیه، هر دو به هم آمیخته‏‌اند. (دادن زکات در حال نماز) «الّذین یقیمون الصلوة و یؤتون الزکاة و هم راکعون»

کسانى که اهل نماز و زکات نیستند، حقّ ولایت بر مردم را ندارند. «انّما ولیّکم اللَّه...» («انّما»، نشانه‏ انحصار ولایت در افراد خاصّ است)

براى توجّه به محرومان، نماز هم مانع نیست. «یؤتون الزکاة و هم راکعون» (آرى، فقیر نباید از جمع مسلمانان دست خالى برگردد.)

ولایت از آنِ کسانى است که نسبت به اقامه‏ نماز و پرداخت زکات پایدار باشد. «یقیمون الصلوة و یؤتون...» («یقیمون» و «یؤتون» نشانه دوام است)

هرگونه ولایت، حکومت و سرپرستى که از طریق خدا و رسول و امام نباشد، باطل است. «انّما ولیّکم اللَّه...» (کلمه «انّما» علامت حصر است)

توجّه به خلق براى خدا در حال نماز، با اقامه نماز منافات ندارد. «یؤتون الزکاة و هم راکعون»

کسى که نسبت به فقرا بى‏‌تفاوت باشد، نباید رهبر و ولىّ شما باشد. «انّما ولیّکم اللَّه... و یؤتون الزکاة»

کارهاى جزئى (مثل انفاق انگشتر) نماز را باطل نمى‏‌کند. «یقیمون الصلوة و یؤتون الزکاة و هم راکعون»

در فرهنگ قرآن، به صدقه مستحبّى هم «زکات» گفته مى‏‌شود. «یؤتون الزکاة»

ولایت‏‌ها در طول یکدیگرند، نه در برابر یکدیگر. ولایت بر مسلمین، ابتدا از آنِ خداست، سپس پیامبر، آنگاه امام. «انّما ولیّکم اللَّه و رسوله و الّذین آمنوا...»

حضرت على‏ علیه‌السلام در زمان خود پیامبر صلى الله علیه و آله نیز ولایت داشته است. «انّما ولیّکم اللَّه و رسوله» (ظاهر ولایت، ولایت بالفعل است، نه ولایت بالقوّه. زیرا ولایت در آیه یکبار بکار برده شده که یا همه بالفعل است و یا همه بالقوّه مى‌‏باشد)

استخر محل فوت هاشمی در کاخ سعد آباد، تازه ساز بود!

 

غلامعلی رجایی در تلگرام خود نوشته است استخر گوشه‌ی کاخ سعدآباد که هاشمی هفته‌ای دو بار به آن مراجعه داشته اساسا در زمان طاغوت وجود خارجی نداشته چه برسد به اینکه استخر اختصاصی فرح باشد!

سرویس سیاسی جوان آنلاین: غلامعلی رجایی در تازه‌ترین پست کانال تلگرامی خود، خبر از تازه ساز بودن استخر کاخ سعد آباد که مرحوم هاشمی رفسنجانی حین شنای اختصاصی در آن سکته و فوت کرده بود، داد.

او در این باره نوشته است: «این استخر کوچک در گوشه‌ای از کاخ سعدآباد که هاشمی هفته‌ای دو بار به آن مراجعه داشته اساسا در زمان طاغوت وجود خارجی نداشته چه برسد به اینکه استخر اختصاصی فرح باشد!»

رجایی همچنین درباره نحوه ساخت این استخر از قول دکتر غلامرضا جوادی، اجرا کننده طرح، نوشته است: «ایشان در همان روزهای درگذشت هاشمی به من می‌گفت آقای هاشمی از استخری که در ریاست‌جمهوری درست کرده بود استفاده می‌کرد. بعد از اینکه احمدی‌نژاد رییس جمهور شد عملا دسترسی آقای هاشمی به آنجا مشکل شد و ما این محوطه کوچک را برای ایشان در سعدآباد آماده کردیم. عماد نوه آقای هاشمی هم می‌گفت مردم از پشت این محوطه استخر شده! رد می‌شدند و نمی‌دانستند حاج آقا پشت این دیوار مشغول شناست. عماد می‌گفت اگر کسی از پشت دیوار سنگی پرت می‌کرد به سقف این محوطه می‌افتاد!»

داس مه نو! (گفت و شنود)

 
  گفت: آقای محمد هاشمی گفته است «اگر با دنیا مذاکره کرده بودیم بسیاری از مشکلات امروز را نداشتیم»!
گفتم: مگر برجام حاصل مذاکره نبود که به خسارت محض انجامید و فاجعه به بار آورد؟! مگر چند سال در اوایل دهه ۸۰ با اروپایی‌ها مذاکره نکردیم که نهایت زیر همه قول و قرارهایشان زدند؟! مگر دولت اصلاحات با آمریکایی‌ها مذاکره نکرد که سرانجام ایران را در محور شرارت قرار‌ دادند؟! و...
گفت: مرحوم برادر ایشان هم که با اروپایی‌ها مذاکره کرد نتیجه‌اش این شد که ایشان را به ترور در میکونوس متهم کردند!
گفتم: در ماجرای مذاکرات الجزایر درباره گروگان‌ها هم آمریکا به هیچ‌یک از تعهدات خود عمل نکرد!
گفت:  اگر آقای محمد هاشمی از این مسائل خبر دارد که چرا می‌گوید اگر مذاکره کرده بودیم مشکلاتمان حل می‌شد؟! و اگر خبر ندارد که چه اصراری دارد درباره آن اظهار نظر
کند؟!
گفتم: چه عرض کنم؟ به قول شعر دستکاری شده شاعر؛
مـزرع ِ سـبـز فـلک دیـدم و داس مـه نـو
 حیف که «حزب‌گرایی» هـمه را کـرد درو